استیبل کوینها شاید یکی از ساده‌ترین راه‌هایی باشد که می‌توانیم برای جلوگیری از کاهش ارزش سرمایه در زندگیمان درنظر بگیریم. اما مفهوم استیبل کوین چیست و چگونه به کار ما می‌آید؟
تعریف استیبل کوینها چیست؟ انواع استیبل کوینها کدامند و چگونه و از کجا باید آن‌ها را تهیه کنیم؟ نحوه عملکرد این رمزارزها چگونه است و چه ریسک‌ها و خطراتی دارد؟ همه این‌ها سوالاتی هستند که در پایان این مقاله به جوابشان دست خواهید یافت.
تعریف استیبل کوین
همان‌طور که از اسمش مشخص است، استیبل کوینها نوعی از ارزهای دیجیتال هستند که درواقع ارزش آن‌ها ثابت و یا به اصطلاح استیبل است. از استیبل کوینها برای مقابله با نوسانات شدید بازار ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود.
لزوم ایجاد استیبل کوینها
فرض کنید شما یک دارایی را به ارزش هزار تومان خریده باشید، حال اگر قرار باشد قیمت این دارایی شما در بازار به قیمت ۱۰۰ تومان سقوط کند، مسلما شما سعی می‌کنید که آن دارایی را قبل از ریزش قیمت بفروشید و ارزش پولتان را به تومان حفظ کنید و بعد که قیمت به جای مناسبی رسید دوباره آن دارایی را در قیمت مناسب‌تری خریداری کنید.
در بازار ارزهای دیجیتال نیز به همین روش عمل می‌شود، منتهی یک مشکلی وجود داشت. در سال‌های اخیر، ارزهای دیجیتال در خیلی از کشورهای دنیا به عنوان یک کالا مورد قبول واقع شدند تا یک پول. این اتفاق باعث ایجاد مشکلاتی در معاملات پولی و مخصوصا دلاری ارزهای دیجیتال شد. شاید بزرگترین ایرادی که گرفته می‌شد، چاپ پول توسط شرکت‌ها و نهادهای خصوصی بود. همچنین اینکه ممکن بود قوانین پولی و بانکی خیلی از کشورها از جمله تحریم‌های دلاری آمریکا برای کشورهای دیگر، در این مراودات مالی نادیده گرفته شوند.
از این‌رو کم‌کم ایده‌های مختلفی به‌عنوان راه حل برای این مشکل مطرح شد. یکی از این ایده‌ها این بود که یک ارز دیجیتال جدیدی ایجاد کنیم که پشتوانه آن یک دارایی با ارزش، مثل دلار، طلا و ... باشد. به این ترتیب دیگر قوانین پولی بانک‌های مرکزی دنیا را نیز زیر پا نگذاشته‌ایم. زیرا ارز دیجیتال در خیلی از کشورها از جمله آمریکا یک کالا محسوب می‌شود. بعد از این راه حل، استیبل کوینها پا به عرصه ارزهای دیجیتال نهادند و به‌سرعت جای خود را در بین مردم و بازار باز کردند.
استیبل کوینها چگونه کار می‌کنند
از دیدگاه تکنیکی استیبل کوینها به وسیله یک دارایی با ارزش دیگر حمایت می‌شوند. این جمله یعنی خودشان به خودی خود هیچ اعتباری ندارند و تنها در‌صورتی معتبر هستند که پشتوانه خود را بتوانند حفظ کنند.
برای روشن‌تر شدن این موضوع مثالی میزنیم. فرض کنید بین من و شما یک قراردادی وجود دارد که که به ازای هر حواله یک خودرو از طرف فروشنده به خریدار تحویل داده شود. در این قرارداد حواله ما تنها درزمانی ارزش پیدا می‌کند که به ازای هر حواله من بتوانم یک خودرو را به خریدار تحویل بدهم. یعنی ارزش حواله قرارداد وابسته به خودرو است. حال اگر من حواله را همین‌طور به مردم بفروشم چه اتفاقی می‌افتد؟ ذهنتان را بی‌خودی سمت خودروسازهای داخلی در کشورمان نبرید. آن‌ها هیچوقت چنین کاری را نمی‌کنند. اما اگر در مثال فوق من حواله را بدون این که خودرویی داشته باشم به خریدار بفروشم دراصل، به نوعی کلاهبرداری و سواستفاده ابزاری از حواله قرارداد انجام داده‌ام.
در بازار ارزهای دیجیتال نیز به همین سادگی است، به فرض اگر ۱۰۰۰ عدد از کوینی که پشتوانه آن دلار باشد ایجاد کنیم، باید به اندازه ۱۰۰۰ دلار نیز موجودی حسابمان باشد تا از لحاظ قانونی آن کوین معتبر شود.
با استیبل کوینها بالانس موجودی حساب خود را برقرار کنید.
انواع استیبل کوینها
کوین‌های با ارزش ثابت و یا همان استیبل کوینها را درحالت کلی می‌توان در چهار دسته زیر تقسیم‌بندی کرد:
- با پشتوانه فیات
- با پشتوانه کالا
- با پشتوانه کریپتو (ارزهای دیجیتال)
- بدون پشتوانه
استیبل کوینها با پشتوانه فیات
در ابتدا باید بگوییم که منظور از فیات همان ارزهای رایج کشورهای دنیا است. پس استیبل کوین با پشتوانه فیات یعنی یک ارز دیجیتالی که پشتوانه آن به‌طور مثال دلار و یا یورو و یا سایر واحدهای پولی کشورهای مختلف باشد.
در این نوع استیبل کوینها به ازای هر یک واحد از رمزارز باید به همان اندازه پول مورد نظر نیز به‌عنوان پشتوانه درنظر گرفته شود و به اصطلاح نسبت دارایی ارز دیجیتال به فیات پشتوانه آن ۱:۱ باشد.
مهمترین استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات
از جمله مهمترین این نوع کوینها می‌توان به کوین تتر (Tether) اشاره کرد. این کوین با پشتوانه دلار در بازار ارزهای دیجیتال عرضه شد و نحوه ارزش‌گذاری آن به این شکل است که هر تتر برابر با یک دلار آمریکا باشد و در ازای هر کوین تتر نیز در حساب بانکی یک دلار موجودی باشد. دلار تتر هم‌اکنون (ژوئن ۲۰۲۰)، با ارزش بازار بیش از ۹ میلیارد دلار، سومین رمزارز در بازار ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود.
نوسانات دلار تتر
این ارز دیجیتال نیز مانند دیگر رمزارزها از بلاکچین استفاده می‌کند. اما به دلیل خاصیت ثابت بودن ارزش آن با هر دلار نمودار نوسانات دلاری آن یک خط افقی و تقریبا ثابت است. اما نمودار نوسانات تتر نسبت به بیت‌کوین برخلاف روند اصلی قیمت بیت‌کوین است.
این جمله شاید کمی پیچیده به نظر برسد اما همانند مثال قبل که گفتیم، فرض کنید که قیمت بیت‌کوین قرار است کاهش یابد. اکثر مردم برای حفظ ارزش سرمایه خود فورا بیت‌کوین‌های خود را به تتر تبدیل می‌کنند که هم قیمت دلار است. بنابراین با این کار ارزش بیت‌کوین نسبت به تتر کاهش یافته که درواقع باعث می‌شود در نمودار نوسانات تتر به بیت‌کوین شاهد افزایش باشیم. این یعنی به علت این که بازار ریزشی است، مردم تمایل دارند که سرمایه‌هایشان به‌صورت تتر نگهدارند تا بیت‌کوین.
نمودار نوسانات تتر به دلار (USDT/USD) و تتر به بیت‌کوین (USDT/BTC)
این پروژه در نوامبر سال ۲۰۱۵ کلید خورد و به سرعت مراحل ترقی را طی کرد. اکنون تتر به یکی از محورهای اصلی دنیای مبادلات ارزهای دیجیتال تبدیل شده است. شبکه بلاکچین تتر از شبکه اومنی (OMNI) ایجاد شده که درواقع همان بلاکچین بیت‌کوین است.
پس تمام مشکلات بیت‌کوین را نیز از قبیل کندی شبکه و کارمزدهای بالا دارد. برای همین منظور پروژه دلار تتر روی شبکه‌های بلاکچین دیگری نیز عرضه شده است. از جمله این شبکه‌ها می‌توان به تتر اتریوم و تتر ترون اشاره کرد. این نوع از تترها ضمن این که عملکرد مشابهی با تتر اومنی دارند، از سرعت بالاتر و همچنین کارمزد کمتری نیز برخوردار هستند.
انواع دلار تتر (USDT)
- دلار تتر مبتنی بر بلاکچین بیت‌کوین USDT-OMNI
- دلار تتر مبتنی بر بلاکچین اتریوم USDT-ERC20
- دلار تتر مبتنی بر بلاکچین ترون USDT-TRON
- دلار تتر مبتنی بر بلاکچین ای او اس USDT-EOS
نام استیبل کوین |
نماد |
شبکه بلاکچین |
مقبولیت عمومی |
عملکرد فنی |
|---|---|---|---|---|
دلار تتر_ اومنی |
USDT-OMNI |
مبتنی بر بلاکچین بیت‌کوین |
||
دلار تتر_ ترون |
USDT-TRON |
مبتنی بر بلاکچین ترون |
||
دلار تتر_ اتریوم |
USDT-ERC20 |
مبتنی بر بلاکچین اتریوم |
||
دلار تتر_ ای او اس |
USDT-EOS |
مبتنی بر بلاکچین ای او اس |
نکته مهم: دقت کنید که تتر بر روی شبکه‌های مختلف دارای آدرس‌های کیف پولی متفاوت برای ارسال یا دریافت مبلغ هستند و برای انتقال حتما باید آدرس شبکه‌های مبدا و مقصد یکی باشد.
یکی از مشکلاتی که ما ایرانی‌ها برای کار کردن با صرافی‌های ارزهای دیجیتال و انتقال پول داشتیم این بوده که به دلیل تحریم‌ها امکان واریز و برداشت به دلار برای ما وجود ندارد. اما با به‌وجود آمدن استیبل کوین‌هایی مثل تتر، می‌توانیم بدون اینکه قوانین پولی دنیا را شکسته باشیم، تحریم‌ها را دور بزنیم و به‌جای دلار با تتر واریز و برداشت‌های خود را انجام دهیم.
دلار کاغذی بخریم یا دلار مجازی
در سال‌های اخیر در کشورمان، نرخ دلار نوسان‌های بسیار زیادی داشته است از این رو بسیاری از مردم برای حفظ ارزش سرمایه خود، به خرید دلار روی آورده‌اند. اما از آنجایی که خرید و فروش دلار طبق قوانین داخلی مجاز نیست، این کار ممکن است ریسک‌هایی را برای شما به دنبال داشته باشد. اما برای خرید دلار تتر هیچ محدودیت قانونی وجود ندارد و شما میتوانید با خیالی آسوده، ضمن این که ارزش سرمایه خود را به دلار حفظ کرده‌اید، به خرید و فروش این ارز دیجیتال محبوب بپردازید.
یکی دیگر از خطراتی که خرید و فروش دلارهای کاغذی دارد این است که ما متخصص و یا دلارشناس نیستیم و ممکن است در این راه به دام افراد شیاد و یا کلاهبردار گرفتار شویم که دلارهای تقلبی را به ما جای دلارهای اصل بفروشند. اما در دلار تتر هیچ تتر تقلبی نمی‌تواند وارد شبکه بلاکچین این کوین شود و شما با خیال راحت میتوانید بدون استرس این که دلار تتر اصل و یا تقلبی است به خرید این رمزارز بپردازید.
شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که وقتی برای خرید دلار مراجعه می‌کنید می‌گویند که دلار خرد نداریم. بنابراین شما مجبورید به مقدار دلار موجود ریال بپردازید و نه به اندازه دل‌خواهتان. این‌کار ممکن است باعث شود که شما نتوانید به میزان مورد نیاز دلار تهیه کنید و یا این که بیشتر از مقدار مورد نیاز، هزینه کنید. اما در دلار تتر این مشکلات وجود ندارد و شما میتوانید حتی به دقت یک سنت هم دلار خرید و فروش کنید. به‌عنوان مثال در تتر میتوانید ۶۱.۵۸ سنت را خریداری کنید، اما این مبلغ را نمی‌توانید در دلار کاغذی پیدا کنید که به شما بفروشند.
اگر بخواهید دلارهای کاغذی خود را با حجم بالا در هنگام مسافرت با خود همراه داشته باشید، این امکان طبق قوانین بین‌المللی امکان پذیر نیست. طبق قوانین داخلی کشور هم شما نمی‌توانید از مقداری مشخص بیشتر ارز را از کشور خارج کنید و هم این که طبق قوانین کشورهای دیگر شما نمی‌توانید از مقدار مشخصی بیشتر، ارز با خود حمل کرده و وارد کشورهای دیگر کنید. اما با دلار تتر این مشکل هم حل شده است. زیرا هرجای دنیا که شما به اینترنت دسترسی داشته باشید میتوانید به دلارهای خود نیز دسترسی داشته باشید. به‌این ترتیب میتوانید بدون داشتن محدودیت ارزی سرمایه خود را در هرجای این دنیا با خود ببرید.با آموزش بورس میتونی به تمام نکته های آموزشی دسترسی پیدا کنی.
از جمله معایب رمزارز تتر نیز می‌توان به متمرکز بودن این کوین اشاره کرد. درحالت کلی گفتیم که تتر یک رمزارز وابسته به دلار است. پس طبق تعریف اولیه ارزش و اعتبار آن نیز وابسته به دلار است و این که به ازای هر تتر یک دلار در حساب شرکت سازنده موجود باشد. در سال ۲۰۱۸ جنجال‌های زیادی شکل گرفت که به اندازه توکن‌های USDT منتشر شده در بازار، در حساب بانکی این شرکت به اندازه کافی دلار وجود ندارد و این شرکت متهم به چاپ پول بدون پشتوانه شد. شاید شفاف‌سازی حسابرسی‌های مالی این شرکت‌ها یکی از معضلات دنیای ارزهای دیجیتال باشد که برای تتر پاشنه آشیل محسوب می‌شود. اما در نهایت با بررسی چند شرکت حسابرسی متشکل از قاضی‌های بازنشسته و با تجربه آمریکایی و در دادگاه‌های آمریکا این شرکت از اتهام صادره مبرا شد و اعلام کردند که این شرکت به اندازه توکن‌های USDT چاپ شده، موجودی حساب کافی دارند و هیچ‌گونه تخلفی نیز صورت نگرفته است.
مزایا و معایب خرید تتر (USDT)
مزایا :
حمل و نقل آسان در تمام دنیا بدون محدودیت
- قابلیت مقیاس پذیری و خرید خورد (با دقت سنت)
- کاملا امن در مقابل سرقت
- راحتی در دسترس بودن حتی با وجود تحریم
معایب :
شفاف نبودن سیستم مالی
- عدم اطمینان کافی به آینده شرکت
امکان چاپ تتر بدون پشتوانه
انواع دیگری از استیبل کوین‌های فیاتی وجود دارند که از جمله از آن‌ها می‌توان به usd coin(USDC)، Binance USD(BUSD) وبسیاری از استیبل کوین‌های دیگر بر پایه یورو و یوان چین و سایر ارزهای کشورهای مختلف اشاره کرد.
استیبل کوینها با پشتوانه کالا
این نوع استیبل کوینها همان‌طور که از نامشان مشخص است، پشتوانه آن‌ها یک کالا با ارزش است. مثل طلا، یاقوت و الماس و... به‌عنوان مثال پروژه مشهور و بزرگ کوین گرام (Gram) که یکی از بزرگترین پروژه‌های تلگرام بود. این رمزارز قرار بود با پشتوانه طلا به بازار عرضه شود. به‌عبارتی دیگر هر یک توکن برابر با ارزش یک گرم طلا خواهد بود. اما این پروژه چندی پیش به‌علت جلوگیری دولت آمریکا و اعمال فشارهای زیاد بر روی پاول دورف (مالک مشهور تلگرام) به‌طور کامل لغو شد.
شاید از بهترین مزیت‌هایی که این نوع استیبل کوینها دارا هستند این است که، پشتوانه آن‌ها ملموس‌تر و ثبات قیمتی آن‌ها نسبتا پایدارتر است و همچنین قابلیت نقدشوندگی زیادی نیز دارند.
استیبل کوینها با پشتوانه کریپتو (ارزهای دیجیتال)
این نوع رمزارزها درواقع توسط یک ارز دیجیتالی دیگر مثل بیت‌کوین و یا اتریوم پشتیبانی می‌شوند. به دلیل محدودیت ذخیره ارزهای رمزنگاری شده ممکن است این نوع پشتوانه‌ها دارای نوسانات قیمتی بیشتری نسبت به حالت‌های قبلی داشته باشند، به همین دلیل نسبت پشتوانه به ارزش دارایی‌های برابر نیست و این نوع رمزارزها بیشتر برای وام‌دهی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
به‌عنوان مثال اگر شما به‌عنوان بانک قرار باشد به شخصی به اندازه هزار دلار وام بدهید و یک ارز دیجیتال را به‌عنوان وثیقه از او دریافت کنید، با توجه به نوسانات ارزهای دیجیتال چقدر وثیقه درخواست می‌کردید؟
درست است مقدار وثیقه به‌عنوان پشتوانه و تضمین وام باید بیشتر از مقدار ارزش آن باشد. به‌عبارتی دیگر در مثال فوق برای هزار دلار وام باید پشتوانه دوهزار دلاری دریافت کنید تا در اثر نوسانات ارزهای دیجیتال متضرر نشوید. به این ترتیب پشتوانه این نوع ارزها ۱:۱ نیست و همیشه میزان پشتوانه باید به مراتب از ارزش توکن‌ها بیشتر باشد. برای نمونه استیبل کوین‌های با پشتوانه ارزهای دیجیتال می‌توان به رپدبیت‌کوین (Wrapped Bitcoin) و با نام اختصاری (WBTC) اشاره کرد. این پروژه یک توکن اتریوم با پشتوانه بیت‌کوین است که در زمینه‌های مختلفی مثل صرافی‌های غیرمتمرکز و پرداخت وام با وثیقه ارزهای دیجیتال کار می‌کند.
استیبل کوین‌های بدون پشتوانه
نوع دیگری از استیبل کوینها در بازار ارزهای دیجیتال وجود دارند که بدون پشتوانه عمل می‌کنند. عملکرد این نوع رمزارزها بیشتر شبیه به بانک‌های مرکزی در کشورهای مختلف است که با یک توافق جامع برای افزایش و یا کاهش عرضه با هدف ثبات قیمت اقدام می‌کنند. این نوع استیبل کوینها اگر سیستم کنترل عرضه و تقاضا به‌صورت خودکار تعیین شوند (مبتنی بر سیستم غیرمتمرکز)، می‌توانند گزینه خوبی برای حفظ سرمایه محسوب شوند.
اما اگر این کنترل به‌صورت متمرکز صورت پذیرد یک ایراد بزرگ برای آن کوین محسوب خواهد شد. از دیگر نکاتی که این نوع رمزارزها دارند این است که نیاز به وثیقه ندارند و تنها با کتنرل میزان عرضه و تقاضا قیمت آن‌ها پایدار است.
نتیجه‌گیری
استیبل کوینها یک راه حل کاملا کاربردی و ساده برای حفظ ارزش دارایی‌های دیجیتال محسوب می‌شوند. دلار تتر به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین این رمزارزها است که هیچ ربطی به دلار واقعی ندارد. برای همین ما می‌توانیم بدون اینکه خلافی مرتکب شده باشیم تحریم‌ها را دور زده و همانند دلار با تتر معامله کنیم.
برای معامله و خرید و فروش تتر میتوانید به صرافی‌های معتبر آنلاین داخلی مراجعه کنید. همان‌طور که مطالعه کردید علم و تکنولوژی به‌سرعت درحال پیشرفت است. پس اگر برای یادگیری و ورود به حوزه ارزهای دیجیتال اقدام نکردید، هنوز دیر نیست و از همین امروز اقدام کنید و آموزش ببینید.
اگر مطالب فوق برایتان مفید بوده لطفا آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
- ۹۹/۰۷/۰۴